Trẻ thấp còi là tình trạng báo động của trẻ em Việt Nam. Nếu trong 1000 ngày đầu đời, trẻ được nuôi dưỡng đúng cách sẽ phát huy hết tiềm năng về thể chất và trí tuệ trong tương lai. Tuy nhiên nhiều bậc cha mẹ có đang lỡ mất giai đoạn vàng để phát triển chiều cao cho con? Trong khi chế độ dinh dưỡng, ăn uống, hoạt động thể chất,… là các yếu tố quan trọng.
Để giúp bé yêu phát triển chiều cao tối ưu trong giai đoạn trên, cha mẹ hãy tránh các sai lầm sau đây nhé!
Gen từ bố mẹ ảnh hưởng đến phát triển chiều cao của trẻ?
Cha mẹ thấp, bé nên con cũng không thể cao lớn? Rất nhiều cha mẹ đang có quan điểm này. Đây là lối suy nghĩ sai lầm nhưng phổ biến nhất. Theo các nghiên cứu thế giới, chiều cao là sự quyết định từ các yếu tố: gen di truyền, giới tính, chế độ dinh dưỡng, sức khỏe, hoạt động thể chất, giấc ngủ. Gen chỉ chiếm 23% tổng ảnh hưởng. Còn lại 75% là sự quyết định của các yếu tố trên.
Nói như vậy, nếu trẻ mang gen thấp còi nhưng có chế độ ăn uống, tập luyện hợp lý vẫn có khả năng đạt chiều cao tiêu chuẩn. Nếu bố mẹ có thể trạng cao lớn cũng đừng nên chủ quan con không bị thấp còi. Vì thói quen ăn uống, sinh mới quyết định trực tiếp tới thể trạng sau này.
Mẹ trong thời kỳ mang thai chưa được chăm sóc tốt
Nhiều phụ nữ trong thai kỳ vẫn làm các công việc nặng nhọc. Hoặc các công việc nhà đã chiếm quá nhiều thời gian để mẹ nghỉ ngơi? Mẹ ốm nghén không ăn được nhiều?….Có nhiều nguyên nhân nhưng tất cả đêu gây hại đến bé. Sức khỏe của mẹ ảnh hưởng trực tiếp tới thai nhi và quyết định nhiều yếu tố ở trẻ. Nếu mẹ không chăm sóc tốt sức khỏe thai kỳ, con sinh ra gặp nhiều vấn đề nghiêm trọng. Bé nhẹ cân, trí tuệ kém phát triển, dễ mắc bệnh, còi cọc,…là các hệ lụy dễ thấy.
Ở giai đoạn mang thai, mẹ cần tăng cân tiêu chuẩn là 12kg trong 9 tháng. Bên cạnh chế độ ăn, nghỉ ngơi hợp lý, mẹ cần được bổ sung sữa, vitamin và khoáng chất như: B, C, canxi, sắt, kẽm, A (liều thấp dưới 5.000ui/ngày).
Con không được bú đủ sữa mẹ trong 6 tháng đầu đời
Các bà mẹ thiếu sữa, tắc sữa, con không bú hay tìm đến sữa bột công thức. Vì sự tiện lợi và các thành phần dinh dưỡng đầy đủ, nhiều bà mẹ ngày càng bỏ qua vai trò sữa mẹ. Sữa công thức không thể thay thế hoàn toàn sữa mẹ. Nguồn sữa từ những người mẹ khỏe mạnh, ăn tốt mới là nguồn dinh dưỡng thích hợp nhất.
Giai đoạn cho con bú, mẹ cần ăn đủ thịt, cá, trứng, tôm, cua, rau hỏa,.. và uống 400ml sữa mỗi ngày. Mẹ chỉ cần kiêng các gia vị chua, cay hoặc thực phẩm lên men gây rối loạn tiêu hóa cho bé.
Phát triển chiều cao ở trẻ liên quan tới chế độ ăn dặm
Trẻ ăn dặm quá sớm dễ gây rối loạn tiêu hóa. Nếu tình trạng kéo dài bé sẽ càng biếng ăn, hấp thụ kém và suy dinh dưỡng nặng. Cho trẻ ăn dặm quá muộn lại làm bé bổ sung thiếu chất. Do sữa mẹ giai đoạn này không còn cung cấp đủ năng lượng và vi chất.
Hoặc sai lầm đến từ cách nấu không hợp lý của mẹ. Mẹ thường chắt nước để nấu bữa ăn dặm nhưng bỏ đi phần cái. Do đó nhiều vi chất bị bỏ lại. Bữa ăn dặm của bé cũng không còn chất lượng.
Mẹ không bổ sung tôm, cua, cá làm chế độ ăn thiếu hẳn nguồn canxi và yếu tố vi lượng cho chiều cao phát triển.
Mẹ không cho hoặc cho quá ít dầu mỡ vào khẩu phần ăn. Dầu mỡ làm tăng khả năng hấp thu vitamin D, A là những yếu tố rất cần cho phát triển chiều cao.
Mẹ nên tăng cường một số bữa ăn phụ cho trẻ bằng cách cho bé ăn bột ăn dặm ngoài hoặc rau củ xay nhuyễn
Tránh bổ sung quá nhiều canxi cho bé
Nhiều gia đình nghĩ bổ sung canxi càng nhiều thì trẻ càng cao lớn. Các thực phẩm chức năng tăng chiều cao hỗ trợ tốt hơn so với chế độ ăn không? Nhưng nếu thừa canxi sẽ phản tác dụng. Do canxi trong máu cao nên đi vào xương quá mức làm cốt hóa đầu xương, hạn chế xương dài thêm. Biểu hiện nhẹ hơn bé sẽ bị táo bón, mệt mỏi, biếng ăn, đau cơ,… Mẹ rèn cho bé chế độ ăn uống, tập luyện hiệu quả là phương pháp an toàn nhất để bé phát triển ổn định.
Bé ít tiếp xúc bên ngoài
Mẹ thường lo lắng tác nhân bên ngoài gây hại nên hạn chế cho bé ra ngoài. Nhưng ánh nắng sẽ giúp bé tổng hợp vitamin D, canxi, photpho cho xương chắc khỏe. Nếu mẹ lo lắng bé dễ bị ốm, sốt thì thời gian thích hợp cho bé tắm nắng là 6 – 8 giờ sáng và sau 5h chiều khi nắng đã bớt gay gắt.
Ngoài ra, một không gian tự nhiên, đủ ánh sáng và rộng rãi cũng rất hữu ích. Bé được vận động thể chất tối đa và tạo điều kiện kích thích sự phát triển.
Giấc ngủ không hợp lý làm hạn chế phát triển chiều cao
Khi nghe tới nguyên nhân này chắc cha mẹ chưa hiểu sự liên quan của nó. Ngủ là khoảng thời gian để cơ thể lấy lại năng lượng. Đặc biệt giấc ngủ đêm tiết ra hormon GH kích thích tăng trưởng. Mẹ cần tập cho trẻ thói quen ngủ trước 10h tối và giờ ngủ đều đặn
Bé trằn trọc, ngủ không sâu giấc, ngủ hay giật mình ảnh hưởng tới chất lượng giấc ngủ. Mẹ có thể tìm đến những loại siro ngủ ngon có thành phần thiên nhiên để giúp bé vào giấc dễ hơn. Hơn hết, mẹ và bé cần thiết lập một đồng hồ sinh học hợp lý.
Trên đây là những điều đặc biệt cần lưu ý để giúp trẻ tăng trưởng tốt nhất, đặc biệt là chiều cao. Mong rằng các bậc cha mẹ sẽ có thêm những kiến thức hữu ích để chuẩn bị cho tương lai con trẻ tốt nhất!